Jak powstało łyżwiarstwo figurowe? Zobacz jak ewoluował ten port!
Czym jest łyżwiarstwo?
Łyżwiarstwo jest to grupa dyscyplin sportowych i rekreacyjnych, bazujących na poruszaniu się na łyżwach po wyznaczonym torze, bądź boisku (tafli lodu). W zależności od dyscypliny, łyżwy, buty jak i zapięcia różnią się od siebie. Inna jest także technika jazdy, wykorzystywany dodatkowy sprzęt, czy nawet koszt łyżwy. Naturalnym jest, że cięższe i bardzie zwrotne łyżwy hokejowe nie sprawdziłby się w łyżwiarstwie szybkim, natomiast budowa łyżwy figurowej nie sprawdziłaby się podczas starć na lodowisku hokejowym. Łyżwiarstwo uprawia się zarówno drużynowo, jak i w parach, czy osobno. Liczne zawody, programy oraz mistrzostwa w różnorodnych dyscyplinach sprawiły, że zawody łyżwiarskie stały się jedne z najbardziej popularnych sportów zimowych na świecie!
Historia łyżwiarstwa – od pierwszych łyżew do łyżwiarstwa figurowego!
Naszą podróż przez pasjonujący świat łyżwiarstwa zacznijmy od jego genezy. Łyżwiarstwo nie jest dyscypliną nową – powiedzmy to wprost. Znane jest ludzkości od tysięcy lat, a początkowo wykorzystywane było nie jako sport, a sposób na przemieszczenie się do danej kolacji po skutych lodem jeziorach. Zanim zorganizowano pierwsze mistrzostwa w łyżwiarstwie, łyżwy stanowiły środek lokomocji! Pierwsze łyżwy spełniły znacznie więcej ról niż mogłoby się wydawać. Posłużył do budowy pierwowzoru nart, które chociaż fatalnie sprawdzały się na lodzie okazały się znacznie bardziej praktyczne w poruszaniu się po śniegu. Paradoksalnie to łyżwom zawdzięczamy szereg dyscyplin narciarskich (głównie wszelkie zawody z zjeżdżaniu), a także akcesoria survivalowe jak rakiety śnieżne, a nawet pojazdy transportowe w postaci sań i ich podobnym.
W którym roku wynaleziono łyżwy?
Wróćmy do samych łyżew. Te datuje się na rok 3000 p.n.e! Chociaż to niewiarygodne to właśnie wówczas wymyślono, by do podeszwy buta przymocować kości. Te z kolei umożliwiały ślizgi po lodzie. Najstarsze pierwowzory łyżew odkryto w Szwajcarii, aczkolwiek historycy zakładają, że podobnymi technologiami dysponowały ludy Europy Północnej. Największy minus prastarych łyżew? Waga, kiepski poślizg, wymóg użycia kijów do rozpędzania się, trudności ze skręcaniem. Aż nie chce się wierzyć, że od środka lokomocji, łyżwy przeszły tak rozległą ewolucję, że doczekały się mistrzostw w wielu dyscyplinach, a zawody z ich użyciem rozgrywane są na całym świecie.
Nowoczesne łyżwiarstwo
Na nowoczesne łyżwy trzeba było czekać jednak stosunkowo długo. Bardziej profesjonalne modele pojawiły się dopiero pomiędzy XIII a XIV wiekiem w Niderlandach. Dlaczego akurat tam? Cóż, region ten wówczas prężnie rozwijał się gospodarczo. Miasta zaludniały się, rolnictwo kwitło,. Coraz to bogatszy kraj zdecydował się na budowę nowych kanałów irygacyjnych. To właśnie tam, w rejonach licznych zbiorników wodnych zauważono, że zimą, zamarznięte jeziora stanowią istną barierę dla łodzi, czy tratw. Prężnie rozwijające się miasto nie mogło nie skorzystać z tak dogodnego szklaku transportowego i nie użytkować go zimą. Zatem jak sam widzisz, łyżwy powstały z przyczyn czysto ekonomicznych, nie zaś rozrywkowych. Nie mniej jednak szeroki wachlarz zastosowania łyżew przyczynił się do ich rozpromowania, a w konsekwencji do ich wykorzystania w danych dyscyplinach sportowych.
Na jakich łyżwach wówczas się poruszano? Były to drewniane łyżwy z metalowym podbiciem. Metalowe podbicie z biegiem lat zaczęto ostrzyć, by zwiększyć zwrotność oraz prędkość jazdy. Starodawne kije na dobre już porzucono, a Niderlandzkie kanały stały się istnym poligonem doświadczalnym dla rozwoju łyżwiarstwa. Już w XVI wieku zaczęto korzystać z łyżew metalowych i w tym samym stuleciu określone łyżwiarstwo mianem rozrywki zimowej dla każdej warstwy społecznej.
Co było dalej? Rozkwit łyżwiarstwa w Niderlandach nie umknął uwadze Europie. Szczególnie chętnie zainteresowali się tym Brytyjczycy oraz Szkoci. Równie chętnie jak oni na łyżwach zaczęli poruszać się Francuzi, którzy to jednak (jak to Francja miała w zwyczaju) określili nową modę rozrywką dla szlachty. Raptem 200 lat później na łyżwach jeździł już cały świat, włącznie z obiema Amerykami! Chociaż słysząc o hasło: “zawody łyżwiarskie” pierwszą myślą są zawody łyżwiarstwa figurowego, nie jest to jedyne miejsce zastosowania łyżew. Osobną kategorią Igrzysk Olimpijskich, mistrzostw i zawodów sportowych są między innymi:
• Mistrzostwa w hokeju na lodzie – jest to sport zespołowym pochodzący z Kanady. Jego celem jest zdobycie jak największej ilości bramek. Zawodnicy grają za pomocą kija hokejowego i krążka.
• Mistrzostwa w łyżwiarstwie figurowym – w którym można wyróżnić: jazdę indywidualną, mistrzostwa par sportowych, pary taneczne i zawody łyżwiarstwa synchronicznego. Łyżwiarstwo figurowe polega głównie na na wykonaniu figur akrobatycznych i układów tanecznych do muzyki i jest elementarną częścią Igrzysk Olimpijskich.
• Łyżwiarstwo szybkie – czyli wyścigi na łyżwach. Wyróżnia się mistrzostwa w jeździe na torach długich i krótkich.
• Łyżwiarstwo wyprawowe – obejmujące jazdę poza torami łyżwiarskimi. Takowy sport uprawia się na jeziorach, rzekach, czy kanałach (oczywiście mocno skutych lodem!). Jest on bardzo daleki od łyżwiarstwa figurowego, chociaż nie wyklucza się w nim zastosowania jego elementów. Sport ten popularny jest w krajach Skandynawskich, Holandii, Kanadzie i Alasce, gdzie warunki są bardzo sprzyjające do takiego typu aktywności i nie trzeba korzystać ze specjalistycznych lofowisk (np. do łyżwiarstwa figurowego) by cieszyć się jazdą.
• Bandy – jest to sport zespołowy wywodzący się z Skandynawii. Praktykowany jest również w Rosji. Jest zbliżony do hokeja na lodzie. W bandy zimowe gra się tak samo jak w bandy klasyczne z tym, że na lodzie.
• Ice cross downhill – czyli kolejny rodzaj wyścigów na łyżwach. Zawodnicy zjeżdżają po torze lodowym na czas.
• Ringette – będący bezkontaktowym sportem zespołowym.
• Barrel jumping – czyli sport polegający na przeskakiwaniu nad beczkami położonymi na lodzie. Przypomina to nieco mistrzostwa w biegu przez płotki/z przeszkodami ale na łyżwach!
Od środka transportu, po sport olimpijski – wiek dominacji łyżwiarstwa figurowego
Jak to się stało, że od środka transportu, przez rozrywkę łyżwy stały się istotnym elementem mistrzostw sportowych i Igrzysk Olimpijskich? Spieszymy z wyjaśnieniem. Otóż pierwsza dyscyplina łyżwiarska powstała już w 1742 roku, a było nią łyżwiarstwo figurowe. Pierwszy klub łyżwiarstwa figurowego powstał w Edynburgu. Bez zbytniego rozgłosu sport ten wypełniał niszę zimowych atrakcji aż do 1772 roku, kiedy to Anglik Robert Jones opublikował „Traktat o Łyżwiarstwie” (ang. A Treatise on Skating), który do dziś uznawany jest za pierwszy podręcznik, tudzież opis łyżwiarstwa figurowego. Zaraz po określeniu zasad tego sportu nadszedł istny szał na łyżwy! Jak wspomnieliśmy, w łyżwiarstwie zakochała się Francja, a z czasem obie Ameryki i właśnie to oni (Amerykanie) zrewolucjonizowali tę dyscyplinę (chociaż de facto łyżwiarstwo na tereny obecnego USA trafiło stosunkowo późno – aż 200 lat później niż do Wielkiej Brytanii!)
American Dream – łyżwiarstwo figurowe i produkcja masowa
Co takiego zrobili Amerykanie?
To co od zarania dziejów potrafili najlepiej – uprzemysłowili łyżwiarstwo! Jackson Haines już w 1865 roku zaczął masowo produkować buty z płozami przymocowanymi na stałe. 5 lat później ponownie zmodernizował on łyżwy. Dodał do nich nich ząbki z przodu płozy co poprawiło zwrotność, a także umożliwiło akrobacje oraz podskoki, czyli elemetnów wykorzystywanych w łyżwiarstwie figurowym.
Paradoksalnie to jego działania silnie wpłynęły na organizację igrzysk z udziałem łyżwiarstwa. Amerykanie nie byli jednak na tym polu jedynymi prekursorami innowacyjnego łyżwiarstwa. Już w 1876 roku w Londynie powstało pierwsze sztucznie chłodzone lodowisko wykorzystywane w zawodach łyżwiarstwa figurowego! Tak, mówimy o 2.połowie XIX wieku! Liczne innowacje nie mogły pozostać niezauważone w świecie sportu. Niespełna 32 lata po utworzeniu pierwszego sztucznego lodowiska, łyżwiarstwo figurowe zadebiutowało na Igrzyskach Olimpijskich, co sprawiło, że zawody łyżwiarstwa figurowego stały się jednymi z najbardziej prestiżowych dyscyplin w łyżwiarstwie! Miało to miejsce w 1908 roku. Co ważne, łyżwiarstwo figurowe było pierwszą zimową dyscypliną olimpijską, gdyż Zimowe Igrzyska Olimpijskie powstały dopiero 16 lat później! To się nazywa wyprzedzić swoją epokę!
Drodzy czytelnicy, jeśli jesteście zainteresowani szerszą tematyką łyżwiarstwa, w szczególności łyżwiarstwa figurowego, zachęcamy Was o zapoznania się z tematyką kursu instruktorskiego na temat łyżwiarstwa figurowego: .https://akademio.online/kurs/kurs-instruktora-lyzwiarstwa-figurowego/
~Akademio